รถจี้หลีกู่ (记里鼓车)

ในเรื่อง นิติเวชหญิงแห่งต้าถัง คดีที่สองของพระนาง คือศพบนรถม้าสี่คัน แต่เมื่อดูจากลายล้อรถพบว่ามีห้าคัน เซียวซ่งตามจนเจอรถคันที่ห้า ดันไม่ใช่รถม้าซะงั้น โชคดีที่ได้สารานุกรมเฉิน จึงรู้ว่า มันคือรถวัดระยะทางนั้นเอง หน้าตาก็จะประหลาดๆแบบนี้...

รถที่ว่าคือ จี้หลีกู่เชอ(记里鼓车) บ้างก็เรียก จี้หลี่เชอ(记里车) เป็นรถที่ใช้วัดระยะทางในสมัยโบราณค่ะ หน้าตาจะคล้ายๆรถเข็น ด้านล่างเป็นพวกกลไก ด้านบนจะมีสองชั้น เป็นกลองและอีกชั้นจะเป็นกระดิ่งห้อยอยู่ มีหุ่นแกะสลักถือไม้อยู่สองตัว เมื่อรถเคลื่อนไปถึงระยะทางที่กำหนด กลไกจะทำงาน หุ่นก็จะตีกลองส่งสัญญาณบอกระยะทางให้เรารู้นั้นเองค่ะ

รถจี้หลีกู่ จากบันทึกประดิษฐ์ขึ้นโดยจางเหิง ในสมัยราชวงศ์ฮั่นเมื่อ 1,800 ปีก่อน เป็นรถที่ใช้นำทางว่า เราเดินทางได้กี่ลี้แล้ว นี่นิยมใช้คือ ครบหนึ่งลี้หุ่นจะตีกลอง 1 ครั้ง(1 ลี้ ประมาณ 500 เมตร) ครบอีกหนึ่งลี้ก็ตีอีกครั้ง โดยหุ่นสองตัวก็สลับตีไปมาซ้ายขวาพร้อมกัน และพอครบสิบลี้ ก็จะตีโดนกระดิ่งหนึ่งครั้ง 

บางคันจะเอากระดิ่งห้อยหมุนอยู่บนสุด บางคันเป็นหุ่นอีกสองตัวแยกไว้ตีกระดิ่งต่างหากก็มีค่ะ คนจดบันทึกก็จดไป

(ภาพวาดจางเหิง ผู้ประดิษฐ์ รถจี้หลีกู่)

ต่อมาองค์ความรู้จากรถจี้หลีกู่ ก็ถูกนำมาพัฒนาเครื่องจักรเย็บผ้าและกังหันน้ำด้วย รถจี้หลีกู่ถูกพัฒนารูปร่างหน้าตาและตกแต่งสวยงามไปใช้ในพิธีการเดินทางของจักรพรรดิ ตอนหลังก็ไม่ได้นำไปใช้งานกัน จนช่วงราชวงศ์หยวนก็ไม่มีใครใช้อีกเลยค่ะ

…

คนร้ายนี่ก็ขยันหาอะไรแปลกๆมาให้พระนางเขาสืบตลอดเลยเนอะ555

cr:baike.baidu.com/item/记里鼓车